2023-cü il 20 sentyabr tarixi Azərbaycan dövlətçiliyi və xalqımız üçün əbədi yaddaşda qalacaq günlərdən biridir. Həmin gün Xankəndi, Xocalı, Xocavənd və Ağdərə şəhərləri tam şəkildə Azərbaycan Respublikasının nəzarətinə keçdi. Bu hadisə yalnız ərazi bütövlüyünün təmin olunması deyil, həm də tarixi ədalətin bərpa edilməsi, milli birliyin təntənəsi idi.
Bu şəhərlərin hər birinin Azərbaycan xalqının yaddaşında özünəməxsus yeri vardır. Onların hər biri illərlə işğal altında qalmış, xalqımızın həsrətinə, nisgilinə çevrilmişdi. Lakin 20 sentyabrda həmin həsrət sona çatdı, torpaqlarımız bir daha sübut etdi ki, Azərbaycan suverenliyi müzakirə mövzusu ola bilməz.
Xankəndi illərlə Qarabağda separatçıların mərkəzi kimi istifadə olunmuşdu. Oradan törədilən təxribatlar, siyasi oyunlar bölgədə sülhə və sabitliyə mane olurdu. Lakin 20 sentyabrda Azərbaycan dövlətinin dəmir iradəsi nəticəsində bu şəhər də doğma sahibinə – xalqımıza qayıtdı. Bu gün artıq Xankəndidə Azərbaycan qanunları işləyir, dövlətin üçrəngli bayrağı dalğalanır və şəhər öz tarixi simasını geri qaytarır.
Xocalı isə xalqımızın yaddaşında xüsusi yer tutur. 1992-ci ilin fevralında burada törədilmiş soyqırımı bəşər tarixinin ən dəhşətli faciələrindən biri idi. Onlarla ailə məhv edildi, yüzlərlə insan qətlə yetirildi, minlərlə günahsız insan didərgin düşdü. O faciə Azərbaycan xalqının qəlbində sağalmaz yaradır. 20 sentyabrda Xocalının Azərbaycan dövlətinə qayıtması isə şəhidlərin ruhuna ehtiramın, ədalətin bərpasının və xalqımızın iradəsinin qələbəsinin simvolu oldu. İndi Xocalıda həyat yenidən qurulur, dağıntılar bərpa edilir, xalqımız bu torpaqlarda yenidən sabit və təhlükəsiz şəkildə yaşayacaq.
Xocavənd və Ağdərə də Azərbaycanın dövlətçilik tarixində xüsusi yer tutan şəhərlərdir. İşğal altında qaldıqları illərdə bu torpaqlar həm iqtisadi, həm də mənəvi baxımdan itkilərlə üzləşmişdi. Amma 20 sentyabrda Azərbaycan Ordusu bu bölgələrdə də suverenliyi bərpa etdi. İndi həmin şəhərlərdə dövlət qurumları fəaliyyət göstərir, infrastruktur bərpa olunur, əhalinin geri qayıdışı üçün geniş imkanlar yaradılır. Azərbaycan bayrağı bu torpaqlarda ucaldıqca milli qürurumuz da bir o qədər artır.
20 sentyabr hadisələri təkcə bu dörd şəhərin azadlığı ilə yekunlaşmadı. Bu tarix Azərbaycan xalqına bir daha göstərdi ki, milli birlik və dövlətin qətiyyətli siyasəti qarşısında heç bir güc dayana bilməz. Həmin gün dövlətimizin suverenliyi, ərazi bütövlüyü və konstitusiya quruluşu tam şəkildə təmin olundu. Bu, həm də gələcək nəsillərə örnək olacaq vətənpərvərlik dərsidir.
Bu gün artıq Xankəndi, Xocalı, Xocavənd və Ağdərədə Azərbaycan dövləti öz qanuni varlığını təsdiq edib. Şəhərlərdə bayrağımız ucalır, idarəçilik qurumları fəaliyyət göstərir, həyat yenidən qurulur. Hər addımda milli suverenliyin nəfəsi duyulur. Azərbaycan xalqı üçün 20 sentyabr sadəcə bir qələbə tarixi deyil, həm də illərin həsrətinə son qoyan, yeni inkişaf dövrünün başlanğıcı olan şanlı gündür.
Buna görə də 20 sentyabr Azərbaycan tarixində həm qələbə, həm ədalət, həm də milli birliyin günü kimi əbədi qalacaq. Xankəndi, Xocalı, Xocavənd və Ağdərənin adları artıq yalnız işğal xatirəsi ilə deyil, həm də azadlıq, qürur və zəfər rəmzi kimi anılacaq.
Rəna Süleymanlı
Yeni Azərbaycan Partiyası , məsləhətçi
