3 noyabr 2025-ci il tarixində baş tutan tədbirdə, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası-nın (AMEA) 80 illik yubileyində “Azərbaycan Respublikası” Prezidenti İlham Əliyev nitq söyləmişdir. Bu çıxış yalnız yubiley münasibətilə deyil, həm də Azərbaycan elminin, milli dilinin və dövlətçilik strategiyasının gələcək istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsi baxımından əhəmiyyət kəsb edir.
Prezident çıxışında ilk növbədə elmin keçmişinə nəzər saldı: “Akademiya 80 il ərzində aparıcı rol oynamışdır”. O, ölkəmizin müxtəlif ictimai-siyasi sistemlərdən keçməsinə baxmayaraq, elmin həmişə diqqət mərkəzində olduğunu vurğuladı. Xüsusilə, Heydər Əliyevin dövründə elmin, gənc nəsilin beynəlxalq universitetlərdə təhsili üçün atılan addımlara diqqət çəkildi: “1970-ci illərdən yüz minlərlə gənc dünyanın qabaqcıl universitetlərində təhsil almışdır”. Sonrakı illərdə müstəqil Azərbaycan dövründə elmə ayrılan resursların artımı da əsas məqalə mövzusu oldu: “Son on ildə elmə ayrılan vəsait iki dəfədən çox artmışdır”. İnfrastrukturun yenilənməsi, elmi müəssisələrin təmiri, yeni kitabxananın və Milli Ensiklopediya üçün bina inşa edilməsinin əhəmiyyəti qeyd edildi.
Çıxış ciddi məzmunla gələcək baxışını da təqdim etdi: dünyada iqtisadi və siyasi dəyişikliklərin baş verdiyi, qlobal səviyyədə çağırışların artdığı bir dövrdə Azərbaycan elminin rolunun daha da genişləndiyini bildirdi. Xüsusilə dil məsələsinə dair vurğular diqqət çəkdi: “Azərbaycan dilinin təmizliyi hər bir Azərbaycan vətəndaşının vəzifəsi olmalıdır”. Bu fikir milli kimlik və elm mühitinin qarşılıqlı əlaqəsinə işarədir — dilin qorunması yalnız mədəni məsələ deyil, elmi müzakirələrin və bilik istehsalının da təməlidir.
Eləcə də çıxışda texnologiyanın, süni intellektin və kibertəhlükəsizlik sahələrinin Azərbaycan üçün önəmi qeyd edildi: elm-texnologiya kompleksində Azərbaycan alimlərinin və institutlarının fəal rol oynayacağı çağırışı səsləndi. Bu məqamları bir araya gətirdikdə, nitq üç əsas təmayül üzərində qurulmuşdur: keçmişə hörmət, indiki gündə elmin güclənməsi və gələcəyə yönəlmiş strateji addımlar. İlham Əliyev çıxışında elmin yalnız akademik fəaliyyətlə məhdudlaşmadığını, həmçinin dövlətçiliyin, milli kimliyin və texnoloji inkişafın tərkib hissəsi olduğunu açıq şəkildə bildirdi.
Belə bir vizionun gerçəkləşməsi üçün isə qarşıda duran vəzifələr də kifayət qədər aydın idi: elmin sosial təsirinin artırılması, beynəlxalq əməkdaşlıqların genişləndirilməsi, milli dil və terminologiyanın müasirləşdirilməsi və elmi nəticələrin ölkə iqtisadiyyatına inteqrasiyası. Bu çıxış, həmçinin AMEA-ya yalnız yubiley nitqi kimi deyil, gələcək fəaliyyət üçün çağırış və istiqamətləndirmə sənədi kimi yanaşmaq imkanı verir.
Nəticə etibarilə, 3 noyabr 2025-ci il tarixli çıxış Azərbaycan elmi mühiti və dövlət strategiyası üçün əhəmiyyətli bir mərhələ təşkil edir — elmi müstəqillik, milli dilin qorunması və texnoloji çağırışlara cavab olaraq formalaşan bir platformadır.
Günel Əbdürəhmanova,
Yeni Azərbaycan Partiyası, məsləhətçi
