2025-ci il mayın 21-də Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) Dövlət Başçılarının qeyri-rəsmi Zirvə görüşü keçirildi. Bu görüş təşkilatın üzv dövlətləri arasında həmrəyliyin və əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyırdı. Azərbaycan Respublikasının Prezident Cənab İlham Əliyev bu tədbirdə fəal iştirak edərək, TDT-nin strateji istiqamətlərinə dair çıxış etdi və Azərbaycanın mövqeyini ortaya qoydu. Türk Dövlətləri Təşkilatı türkdilli dövlətlərin siyasi, iqtisadi, humanitar və təhlükəsizlik sahələrində əməkdaşlığını genişləndirməyi hədəfləyir. Budapeştdə keçirilən qeyri-rəsmi Zirvə görüşü təşkilatın fəaliyyətində çeviklik və strateji baxışın vacibliyini bir daha nümayiş etdirdi. Görüşdə Azərbaycanın, Türkiyənin, Qazaxıstanın, Qırğızıstanın, Özbəkistanın və Macarıstanın dövlət başçıları iştirak etdilər. Macarıstanın ev sahibliyi etdiyi bu görüş, Türk dünyasının Avropa ilə əlaqələrinin inkişafına dair mühüm mesajlar da verdi. Macarıstanın müşahidəçi statusunda iştirakı bu münasibətlərin coğrafi və siyasi miqyasını daha da genişləndirdi. Prezident İlham Əliyev öz çıxışında bir sıra vacib mövzulara toxundu. Onun çıxışının əsas məqamları bunlar idi: Prezident çıxışında Türk dünyasının tarixən ortaq mədəniyyətə, dilə və dəyərlərə malik olduğunu vurğulayaraq, bu birliyin gücləndirilməsinin vacibliyini qeyd etdi. O bildirdi ki, Azərbaycanın Türk Dövlətləri Təşkilatına münasibəti strateji xarakter daşıyır və bu təşkilatın güclənməsi bölgədə sülhə və sabitliyə töhfə verir. Prezident Cənab İlham Əliyev çıxışında Azərbaycanın TDT çərçivəsində təşəbbüskar və fəal ölkə olduğunu bildirdi. O qeyd etdi ki, ölkəmiz təşkilatın siyasi və iqtisadi gündəliyinin formalaşmasında, o cümlədən, nəqliyyat, enerji və mədəniyyət sahələrində layihələrin reallaşmasında önəmli rol oynayır. Prezident, Ermənistanla münasibətlərin normallaşması və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün tam bərpa olunması məsələsinə toxundu. O, sülh prosesində konstruktiv yanaşmanın əhəmiyyətini vurğuladı və Türk dövlətlərini bu prosesdə Azərbaycanın ədalətli mövqeyini dəstəkləməyə çağırdı. Azərbaycanın təşəbbüsü ilə həyata keçirilən Zəngəzur dəhlizi və Orta Dəhliz kimi layihələrə diqqət çəkən Prezident, bu dəhlizlərin Türk dövlətləri üçün yeni iqtisadi imkanlar yaradacağını bildirdi. Eyni zamanda, Azərbaycan üzərindən keçən enerji və logistika marşrutlarının region üçün strateji əhəmiyyət daşıdığını qeyd etdi. Prezident Cənab İlham Əliyev çıxışında mədəni və humanitar əməkdaşlığın da genişləndirilməsinin vacibliyini qeyd etdi. O, türk gənclərinin ortaq təhsil layihələri və mədəni mübadilələr yolu ilə daha yaxın inteqrasiyasını təşviq etdi. Budapeşt Zirvə görüşü Türk Dövlətləri Təşkilatının beynəlxalq nüfuzunun artdığını bir daha nümayiş etdirdi. Prezident Cənab İlham Əliyevin çıxışı təşkilatın gələcək fəaliyyətinə strateji baxış təqdim etdi və üzv dövlətlər arasında əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinə çağırış etdi. Azərbaycanın TDT çərçivəsində aktiv rolu, həm Türk birliyinin möhkəmləndirilməsi, həm də regional sabitliyin təmin olunması baxımından vacibdir. Budapeşt görüşü göstərdi ki, Türk dünyası birgə hərəkət edərək daha böyük uğurlar qazana bilər.
Rüstəmov Bəhruz,
Yeni Azərbaycan Partiyası, məsləhətçi
